Wszystko, co powinniście wiedzieć o dwujęzyczności
Co to jest dwujęzyczność?Najprościej mówiąc, dwujęzyczność to umiejętność posługiwania się dwoma językami w sposób naturalny. Nie jest to jednak kompetencja językowa, którą dziecko nabywa w trakcie nauki drugiego języka w szkole.
Jakie są zalety dwujęzyczności?
- Dwujęzyczność wpływa na kreatywność i myślenie twórcze.
- Szerszy zasób słów daje większą możliwość do wyrażania swoich uczuć.
- Poprawia szybkość uczenia się i umiejętność myślenia przyczynowo skutkowego.
- Dzieci dwujęzyczne szybciej uczą się czytać.
- Opóźnia pojawienie się chorób neurodegeneracyjnych.
- Dwujęzyczność daje nieocenione szanse w karierze zawodowej.
Badania nad dwujęzycznością
Badania potwierdzają, że dwujęzyczność zapewnia większy potencjał intelektualny. Przełomowe znaczenie dla badań nad dwujęzycznością miały badania przeprowadzone w 1962 roku przez E. Peala i W. E. Lamberta, w których dzieci dwujęzyczne osiągnęły lepsze wyniki od jednojęzycznych zarówno w werbalnych, jak i niewerbalnych testach [Peal, Lambert, The relationship of bilingualism to intelligence, 1962]. Na podstawie wyników tego eksperymentu, Lambert stwierdził, że struktura inteligencji dzieci dwujęzycznych charakteryzuje się wielostronnością i złożonością, co przejawia się w większej niż u osób jednojęzycznych kreatywności i elastyczności sposobów myślenia.
Kiedy wprowadzać dzieciom język angielski?
Dziecko, które nie ma w pełni wykształconego aparatu mowy, uczy się w sposób symultaniczny – dlatego język angielski warto wprowadzać już od najmłodszych lat. W tym wieku dziecko w sposób naturalny i mniej świadomy przyswaja język. Można to zrobić choćby w formie piosenek czy wierszyków, pamiętając jednocześnie, aby nie przywiązywać zbytniej wagi do tego, ile i co dokładnie przyswoi dziecko. Taki sposób przyswajania języka na pewno zaprocentuje w przyszłości, gdyż brzmienie obcego języka będzie dla dziecka naturalne.
Czas pomiędzy 8 i 10 miesiącem życia dziecka jest kluczowym okresem rozwoju struktur mózgu odpowiedzialnych za mowę i jej rozumienie. Grupa amerykańskich naukowców z Minnesota University dowiodła, że jest to okres tak dużej chłonności i plastyczności mózgu, że wystarczy 12 godzinnych sesji z ‘native speakerem’ jakiegokolwiek obcego języka, aby dziecko po miesiącu miało taką samą percepcję języka obcego jak języka ojczystego. Wyniki tych badań mogą sugerować, że jeśli zależy nam na dwujęzyczności dziecka, najlepszym czasem na rozpoczęcie nauki języka obcego jest okres do 1 urodzin.
Czy są efekty uboczne dwujęzyczności?
Z badań wynika, że nie wszystkie dzieci mają problemy z mową. D dwujęzyczne dzieci miewają problemy związane z opóźnieniem mowy oraz mogą napotkać trudności w zakresie pisania i czytania. Im młodsze dziecko, tym łatwiej chłonie język jako naturalny element rzeczywistości, ale tym dłużej może zająć mu opanowanie powyższych umiejętności. Jednakże, przy dłuższej i bardziej intensywnej ekspozycji na drugi język, słownik dziecka będzie bogatszy i z większą łatwością będzie ono operować dwoma systemami językowymi.
Podstawowe zasady dwujęzyczności
- żywy kontakt z językiem – stały kontakt ze słownictwem danego języka, ciągłe nazywanie, pokazywanie, które możemy nazwać zanurzeniem w mowie;
- poprawna wymowa rodziców – aby mowa dziecko dwujęzycznego była poprawna pod względem językowym, rodzice powinni dołożyć wszelkich starań, by ich własna wymowa była prawidłowa i staranna; ułatwi to dziecku poprawne przyswajanie słownictwa;
- konsekwencja – ważne, aby rodzic systematycznie rozmawiał z dzieckiem w swoim ojczystym języku;
- tworzenie językowej wrażliwości,czyli świadomości, jakim językiem należy posługiwać się w danej sytuacji, np. w trakcie rozmowy z Polakiem posługiwanie się językiem polskim, a nie niemieckim;
- tradycja i kultura – nauka języków będzie dla dziecka łatwiejsza, jeśli będzie miało styczność z kulturą i tradycjami danej narodowości.
Jak pomóc dziecku w dwujęzyczności?
- wsparcie rodziców w kształtowaniu języka dziecka – zwróć uwagę na styl mówienia swojej pociechy i delikatne poprawiaj błędy,
- obserwowanie, czy dzieckonie myli obu języków; jeżeli tak się dzieje – komunikuj o tym dziecku, aby miało świadomość pomyłek,
- w miarę możliwości zapewnij dziecku kontakt z rodziną mieszkającą za granicą,
- czynne słuchanie – nie przytakuj, zamiast tego bierz aktywny udział w komunikacji z dzieckiem,
- pochwal swoje dzieckoi przekaż mu pozytywne bodźce,
- wspólnie czytaj z dzieckiem książki na głos.
Nie jest powiedziane, że dziecko przyswoi oba języki w takim samym stopniu – być może jednym z nich będzie posługiwało się nieco lepiej. Ważne, aby maluch na co dzień miał styczność z dwoma językami, co ułatwi ich różnicowanie.
Przykładem zajęć, które wspomagają dwujęzyczność dziecka są zajęcia muzyczne w języku angielskim dla dzieci, tzw. ‘Gordonki’: https://www.betteracademy.pl/zajecia-muzyczne-w-jezyku-angielskim/